Autor: Michał Buszewicz
Spektakl „Kowboje” to próba przeniesienia pokoju nauczycielskiego w świat dzikiego zachodu. Kto tu kogo kolonizuje i czy nieustający pojedynek jest jedynym sposobem na osiągnięcie celu? Czy relacje oparte na przemocy, pozwalają się czuć bezpiecznie? Jeśli tak, to komu? Czy spontanicznie uwalniane agresja i wybuchy frustracji są właściwą metodą rozwoju? Czy codzienny strach i niepewność nie doprowadzają do strat, których nie uda się już odrobić?
Inspiracją do powstania spektaklu były spotkania przeprowadzone z lubelskimi nauczycielami przez reżyserkę Annę Smolar i dramaturga Michała Buszewicza. Podczas czterech sesji wywiadów - warsztatów uczestnicy opowiadali o poczuciu misji, o trudnościach, sukcesach i frustracjach towarzyszących wykonywaniu zawodu nauczyciela. Warsztaty pozwoliły nazwać i uchwycić sprawy, które nie mogłyby się pojawić w spektaklu bez wkładu ekspertów od nauczycielskiego życia. Serdecznie dziękujemy za spotkanie i pomoc. (Jednocześnie chcemy podkreślić, że postacie przedstawione w spektaklu mają charakter fikcyjny).
Nauczyciele,
w Teatrze im. Juliusza Osterwy przygotowaliśmy przedstawienie o Was.
Westerny zazwyczaj opowiadają o starciu sił reprezentujących wartości pozytywne - najczęściej honor i poświęcenie, z siłami zła. Western „Kowboje” opowiada także o przemocy instytucjonalnej i systemowej, której jako grupa zawodowa poddawani są nauczyciele, reagują na nią, ale i czasem sami ją przedłużają.
W tworzeniu przedstawienia zainspirowały nas znane Państwu książki, przedstawiające alternatywne spojrzenie na wychowanie i edukację (Jacques Rancière „Mistrz ignorant”, Janusz Korczak „Prawo dziecka do szacunku”, Jacques Rousseau „Emil, czyli o wychowaniu”), ale też warsztatowe spotkania z gronem nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjów i liceum w Lublinie. Stąd wiemy, że są wśród Was tacy, którzy poczuli autentyczne powołanie, aby stać się wychowawcą i pedagogiem i dalej je czują. I tacy, którzy obserwują narastające zawodowe wypalenie. I tacy, którzy, doświadczając braku społecznego zaufania, z tęsknotą patrzą na Finlandię, gdzie nauczyciel oznacza prestiżowy, dobrze opłacany zawód, ale też rzeczywiste powołanie i psychologiczne umiejętności, nowoczesne myślenie.
Tymczasem, jak mówi jeden z nauczycieli, w systemie który znamy, ośmiolatek jeszcze wierzy, że kartkówki mają sens. Szesnastolatek nie ma już złudzeń. Pisze je bez przekonania, żeby kogoś zadowolić.
Zadajemy pytanie o to jakiego mistrza szukamy, kim ma być nauczyciel i jak odpowiedzialnie i mądrze służyć najgłębszej potrzebie człowieka – poznawania i rozwoju tak, aby doświadczenie wyniesione ze szkoły mogło odegrać w uczniowskim i dorosłym życiu autentyczną emancypacyjną rolę. Liczymy na to, ze nasz spektakl wpisze się w dyskusję nie tylko o tym jak nauczyciel jest postrzegany, ale także jakich wzorców chcemy dla przyszłych uczniów.
Twórcy spektaklu "Kowboje"
-
Podcast z Anną Smolar o spektaklu "Kowboje" w Radio Tok FM
Wywiad z Anną Smolar i Michałem Buszewiczem na łamach Gazety Wyborczej online
"Gdzieś na prerii krańcach" Jan Karow w "Teatrze"
"Saloon nauczycielski" Jarosław Cymerman w "Didaskaliach"
"Jesteśmy na siebie skazani" Witold Mrozek w "dwutygodnik.com"
"Kowboje w Teatrze im. Osterwy w Lublinie: nauczycielski western" Wojciech Majcherek "Onet.pl"
Nagrody:
Grand Prix Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy 2019
Nagroda im. Stanisława Bieniasza dla Michała Buszewicza za tekst stanowiący kanwę spektaklu "Kowboje" - Festiwal Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość Przedstawiona” w Zabrzu
Nagroda Aktorska dla Jolanty Rychłowskiej za rolę Joli w spektaklu „Kowboje” - Festiwal Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość Przedstawiona” w Zabrzu
Patroni medialni:
SPEKTAKL BIERZE UDZIAŁ W 26. OGÓLNOPOLSKIM KONKURSIE NA WYSTAWIENIE POLSKIEJ SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ
Czas trwania: 110 min.
Liczba przerw: -
Dramaturgia: Michał Buszewicz
Scenografia i kostiumy: Anna Met
Asystent do spraw organizacyjnych / inspicjent / sufler: Monika Jabłońska-Sowa
Asystent scenografa: Stefania Jabłońska
